World Resources Institute – WRI Ross Center, dünyanın dört bir yanından yaklaşık 200 uygulamayı kapsayan geniş bir alandan, ilk WRI Ross Ödülü’nün finalistlerini açıkladı. Türkiye’den Eskişehir de ilk beşe girerek finalistler arasında olmayı başardı.
Kolombiya, Hindistan, Güney Afrika, Tanzanya ve Türkiye’den beş proje, ekonomik, çevresel ve sosyal değişim dahil olmak üzere şehirler üzerindeki dönüştürücü etkilerinden dolayı seçildi. Finalistler şimdi WRI Ross Ödül Jürisi tarafından değerlendirilecek. Kazanan şehir, Nisan 2019’daki bir ödül töreninde 250.000 $ ödül alacak.
WRI Ross Şehir Ödülü, olumlu kentsel dönüşümü tetikleyen projeleri vurgulamayı ve kutlamayı amaçlıyor.
“Şehirlerin değişmesi gerektiğini biliyoruz. Ayrıca, insanların her gün gelişen, daha sağlıklı ve daha yeşil mahalleler inşa etmenin yeni yollarını bulduğunu da biliyoruz” diyor WRI Ross Sürdürülebilir Şehirler Merkezi Genel Müdürü Ani Dasgupta. “Her biri uygulandığı şehirler üzerinde büyük etkisi olan bu projelerin, insanların neyin mümkün olduğunu anlamalarına yardımcı olacağını umuyoruz. Amaç, bu yenilikçi girişimleri öne çıkarmak ve başkalarına ilham vermek. Küçük değişimlerden büyük değişikliklerin nasıl ortaya çıktığını ve doğru şekilde yapılan kentsel gelişimin sadece bir bloğu veya mahalleyi değil bütün şehri nasıl dönüştürebildiğini göstermek istiyoruz.”
Beş finalist şehrin arasında Eskişehir de var.
Şehirler ve projeleri şöyle sıralanıyor:
Türkiye’de Eskişehir Kentsel Gelişim Projesi: Şehir yönetimi, çok kirli bir nehri restore eden ve genel olarak yeşil alanların iyileştirildiği, aynı zamanda yeni bir elektrikli tramvay ağıyla bütünleşen bir doğal altyapı projeleri ağı oluşturdu. Eskişehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, “Biz geleneklerimizi ve eski değerleri koruyarak kenti daha yaşanabilir, temiz ve modern hale getirmek istedik” dedi. “Eskişehir yalnızca Anadolu’da değil, tüm Türkiye’de de yeni ve modern kenti görmeye gelen yerli ve yabancı turistleri cezbediyor.”
Kolombiya Medellín’de Metrocable: Marjinalize edilmiş yamaç mahallelerini doğrudan kentin toplu taşıma sistemine bağlayan hava tramvayları seyahat sürelerini kısalttı, ekonomik fırsatı artırdı ve şiddet içeren suçlarda ciddi bir düşüşe neden oldu. “Değişim, Medellín’in zirvelerine ulaştı, bu insanlara vatandaşlık haklarını geri verdi; bir yandan onlara haklar tanınırken, onlar da yükümlülüklerini de yerine getirdiler” diyor Metro de Medellín Genel Müdürü Tomas Elejalde.
Dar es Salaam’da SARSAI, Tanzanya: Kar amacı gütmeyen Amend, okula giden çocukların güvenliğini basit ama etkili bir şekilde iyileştirmeye yardım ediyor. Yol kenarındaki altyapı müdahalelerine ve davranış değişikliklerine odaklanan program, Sahra altı Afrika’da bir düzine ülkede şehirlere yayıldı. “Bugün, dünyada en fazla risk altında olan ülkelerde, en fazla risk altındaki şehirlerde, çocukların hayatlarını kurtarmak için kanıtlanmış çözümler kullanıyoruz. Çocukların uzun vadede güvende olmalarına yardımcı olun” diyor Amend İcra Direktörü Jeffrey Witte.
SWACH Pune Hindistan, Pune’da Seva Sahakari Sanstha: Hindistan’ın ilk işçi atık toplama kooperatifi, sadece tüm sakinlere kapıdan kapıya atık toplama faaliyetini genişletmekle kalmıyor, aynı zamanda şehirlere kayıt dışı işçileri modern bir hibrid ekonomiye nasıl dahil edeceklerini gösteriyor. SWACH Pune’un Kurucu Ortağı Lakshmi Narayan, “SWaCH projesi, yaşamları dönüştürmek ve bir kentin vicdanını dönüştürmek – bir halkın iyiliği için en marjinalleşmiş ve dışlanmış bir kuruluşun öncülüğünü yapmış bir dönüşümün hikayesidir” dedi.
Durban, Güney Afrika’daki Warwick Kavşağı: Kar amacı gütmeyen Asiye eTafuleni, belediye yetkilileri ve gayri resmi satıcılarla birlikte, elverişsiz yeniden yapılanmaya direnmek ve işbirliği içinde kentin en hareketli pazar bölgesini dönüştürmek için çalışıyor. Richard, “Bu kentsel evrim, 22 yıldan fazla bir süredir binlerce gayri resmi geçim kaynağını sürdürdüğü ve istikrarlı hale getirdiği için kayda değerdir, aynı zamanda gayri resmi çalışanları ve belediye yetkililerini ilerici ve yenilikçi yollarla meşgul eden daha adil ve katılımcı şehircilik süreçlerini barındırıyor” dedi. Dobson, Asiye eTafuleni’nin Kurucu Ortağı ve Proje Lideri.
WRI Ross Sürdürülebilir Şehirler Merkezi Entegre Kentsel Strateji Direktörü Jessica Seddon, “Bu projeler hakkında bizi en çok etkileyen, şehirlerin tüm dünyada karşılaştıkları ortak sorunları çözmenin yenilikçi yollarıdır. Bu projeler şehirlerinin insanları ve çevresi üzerinde gerçek bir etki yaptı.” dedi.
Detaylar için bağlantı: https://www.wri.org/news/2018/12/release-5-finalists-urban-transformation-announced-wri-ross-prize-cities
Yüksel Çilingir